“TINAWAG NILA AKONG ‘WALANG SILBI’ AT ‘PABIGAT’ — PERO SA ARAW NA AKALA NILA TULUYAN NA AKONG TALO, AKO ANG TUMAYO SA HARAP NILA BITBIT ANG KATOTOHANAN.”
(Buong Viral Filipino Facebook Story — sobrang haba, puno ng drama, luha, galit, at karma)
PROLOGO — ANG TAONG LAGING NASA HULI
Ako si Janelle Cruz, 27 taong gulang.
Sa pamilya namin, ako ang laging huli.
Huli sa lahat ng bagay.
Huli pakinggan.
Huli unawain.
At madalas… huli mahalin.
Hindi dahil masama akong anak.
Kundi dahil mahirap ako.
CHAPTER 1 — ANG PAMILYANG HINDI KO KINABILANGAN
Lumaki ako sa bahay ng mga kamag-anak ng nanay ko.
Mayaman sila.
May negosyo.
May koneksyon.
Ako?
Isang “inaampon” lang daw.
Si Tita Veronica, ang pinakamatapang ang bibig.
“Kung wala ka dito, mas maayos ang buhay namin.”
Si Tito Arnold, laging may pahaging:
“Kumakain ka na naman? Parang hindi ka nauubusan ng gana.”
At ang pinsan kong si Melissa?
Siya ang reyna.
Maganda.
Matalino.
May lahat ng pagkakataon.
Ako ang katulong.
Tagalinis.
Tagahugas.
Tagabantay ng bata.
CHAPTER 2 — ANG MGA PANGARAP NA BAWAL MANGARAP
Gusto kong mag-aral.
Isang gabi, naglakas-loob akong magsabi:
“Tita… pwede po ba akong mag-college?”
Tinawanan niya ako.
“College? Ikaw?
Mag-ambag ka muna dito bago ka mangarap.”
Kinabukasan, pinahinto ako sa pag-aaral.
Pinagtrabaho sa maliit nilang tindahan.
Walang sahod.
Walang pasasalamat.
CHAPTER 3 — ANG ARAW NA PINAHIYA AKO SA HARAP NG LAHAT
May family gathering.
Andoon ang mga bisita.
Andoon ang mga kaibigan nila.
May isang nagtanong:
“Ano na pala ginagawa ng batang ‘yan?”
Sumagot si Tita Veronica:
“Ay naku, wala.
Palamunin lang namin ’yan.”
Tumawa ang lahat.
Nakatayo lang ako sa gilid, hawak ang tray ng pagkain.
Hindi ako umiyak.
Pero sa loob ko, may nasirang piraso na hindi na bumalik.
CHAPTER 4 — ANG PAGLAYAS NA WALANG KAHIT ANO
Isang gabi, narinig ko ang usapan nila.
“Pa-alisin na natin ’yan.
Wala namang ambag.”
Tahimik akong nag-impake.
Isang damit.
Isang notebook.
Isang lumang cellphone.
Umalis ako nang walang paalam.
Hindi ako hinabol.
CHAPTER 5 — ANG BUHAY SA IBABA
Natulog ako sa terminal.
Nagtrabaho bilang service crew.
Naglinis ng CR.
Nagbuhat ng basura.
May mga araw na isang beses lang akong kumain.
Pero doon ko natutunan:
Mas masakit pala ang gutom ng dignidad
kaysa gutom ng tiyan.
CHAPTER 6 — ANG TAONG HINDI AKO MINALIIT
Sa isang maliit na karinderya, nakilala ko si Mang Leo.
Matanda.
Tahimik.
Mabait.
Araw-araw akong kumakain doon kahit lugaw lang.
Isang araw, tinanong niya ako:
“Bakit parang ang bigat ng dala mo, iha?”
Doon ako umiyak.
Unang beses sa loob ng maraming taon.
CHAPTER 7 — ANG SIMULANG BINHI NG PAGBABAGO
Tinulungan niya akong makahanap ng murang boarding house.
Tinuruan niya akong mag-budget.
At isang gabi, sinabi niya:
“May libreng online course.
Subukan mo. Wala namang mawawala.”
Sinubukan ko.
Gabi-gabi akong nag-aaral pagkatapos ng trabaho.
Marketing.
Data entry.
Virtual assistance.
Tahimik.
Walang nakakaalam.
CHAPTER 8 — ANG ARAW NA MAY NAKAPANSIN
Isang foreign client ang nag-message.
“You’re good.
I want you full-time.”
Umiyak ako.
Hindi dahil sa pera.
Kundi dahil may naniwala sa akin.
CHAPTER 9 — ANG PAGBALIK NA HINDI KO PINLANO
Makaraan ang dalawang taon…
Nakabili ako ng maliit na bahay.
May ipon.
May respeto sa sarili.
Isang araw, may tawag.
Si Tita Veronica.
“Janelle… pwede ba tayong mag-usap?”
May problema ang negosyo nila.
Nalugi.
CHAPTER 10 — ANG ARAW NA NAGKAHARAP-HARAP KAMI
Nagkita kami.
Ako na ang naka-blazer.
Ako na ang may kumpiyansa.
Si Tita Veronica?
Tahimik.
Walang yabang.
“Pasensya na…
pwede ka ba naming tulungan?”
Ngumiti ako.
Hindi mapait.
Hindi mapangmata.
“Matagal na po akong tumulong.
Hindi niyo lang nakita.”
EPILOGO — ANG TAONG HINDI NA NASA HULI
Hindi ako gumanti.
Tinulungan ko sila — sa tamang hangganan.
Pero hindi na ako bumalik sa dati kong lugar.
Ngayon, kapag may tinatanong kung sino ako…
Ngumiti na lang ako at sinasabi:
“Isa lang akong babaeng hindi sinukuan ang sarili niya.”
ARAL NG ISTORYA
Huwag mong maliitin ang taong tahimik.
Dahil baka habang tinatawag mo siyang “wala,”
binubuo na niya ang buhay na hindi ka na bahagi.
