Matingkad ang sikat ng araw ngunit malamig ang simoy ng hangin sa loob ng luxury SUV na bumabagtas sa maalikabok na kalsada ng San Isidro. Sa loob nito ay nakaupo si Clara, tatlumpu’t limang taong gulang, sopistikada, puno ng alahas, at may bitbit na aura ng tagumpay. Siya ang may-ari ng isang malaking cosmetics company sa California. Matapos ang isang dekada, sa wakas ay nakauwi na siya sa Pilipinas. Ang kanyang puso ay punong-puno ng sabik at saya. Ang pakay niya: sorpresahin ang kaisa-isa niyang kapatid at bayani ng buhay niya, si Kuya Ramon.

Ulila na sila sa magulang. Si Kuya Ramon, na mas matanda ng sampung taon sa kanya, ang tumayong ama at ina. Hindi nag-asawa si Ramon. Ibinigay nito ang buong kabataan sa pagtatrabaho sa bukid, pagiging kargador, at kung anu-ano pang raket para lang mapag-aral si Clara at maipadala ito sa Amerika. Nang maging matagumpay si Clara, nangako siyang susuklian ang lahat. Buwan-buwan, nagpapadala siya ng halos dalawandaang libo sa kanilang Tita Ising at pinsang si Belinda, na siyang pinagkatiwalaan niyang mag-alaga kay Ramon nang ma-stroke ito at lumabo ang paningin limang taon na ang nakararaan.

Ayon kay Tita Ising, naipagawa na daw ang dream house nila. “Naku Clara, ang ganda ng kwarto ng Kuya mo! Naka-aircon, may malambot na kama, at may private nurse pa! Huwag kang mag-alala, prinsipe ang buhay niya dito,” iyon ang laging sabi ng Tita niya sa video call. Tuwing gusto namang makausap ni Clara si Ramon, laging sinasabi ni Belinda na “Tulog si Kuya” o kaya ay “Nasa therapy,” kaya madalas ay sa chat na lang sila nagbabalitaan gamit ang cellphone na ipinadala ni Clara. Kampante si Clara dahil kadugo niya ang mga ito.

Huminto ang sasakyan sa tapat ng isang napakalaki at magarang bahay na may mataas na gate. Kulay puti at ginto ang pintura, may mga estatwa ng leon sa harap, at halatang ginastusan. “Ito na ‘yun,” bulong ni Clara. “Ang katas ng paghihirap namin.” Bumaba siya ng sasakyan, inayos ang kanyang designer shades, at pinindot ang doorbell.

Lumabas ang isang kasambahay. “Sino po sila?” tanong nito. “Ako si Clara. Pamangkin ni Ising. Nandiyan ba sila?” sagot niya. Pinapasok siya. Pagpasok sa sala, namangha si Clara sa garbo ng mga gamit. Nandoon ang mga appliances na ipinadala niya, ang mga furniture na binayaran niya. Maya-maya, bumaba sa grand staircase si Tita Ising at Belinda, parehong naka-pambahay na mamahalin at puno ng alahas.

“Clara?!” gulat na sigaw ni Tita Ising. Namutla ito na parang nakakita ng multo. “B-Bakit nandito ka? Akala ko next month pa ang uwi mo?!” Nataranta rin si Belinda, na mabilis na itinago ang bagong iPhone na hawak niya. “Surprise, Tita!” nakangiting sabi ni Clara sabay beso. “Gusto ko lang makita si Kuya Ramon. Nasaan siya? Nasa kwarto ba niya sa taas?”

Nagkatinginan ang mag-ina. Bakas ang kaba at takot sa kanilang mga mata. “Ah… eh… Clara,” utal na sabi ni Belinda. “Wala si Kuya Ramon dito. Nasa… nasa ano… nasa therapy center sa kabilang bayan! Oo, dun muna siya nag-stay para matutukan ng doktor.” Sumingit si Tita Ising, “Tama! Tama! Next week pa ang balik niya. Kaya magpahinga ka muna, Clara. Pagod ka sa byahe.”

Nagtaka si Clara. “Therapy center? Wala kayong nabanggit sa akin na ganun. At saka, bakit parang takot kayo?” Nagsimulang kabahan si Clara. May kakaibang pintig sa kanyang dibdib. Ang “lukso ng dugo.” Hindi siya naniwala. “Pupuntahan ko siya. Saang center ‘yan?” tanong niya. “Naku, bawal ang bisita dun! Strikto!” palusot ni Tita Ising.

Dahil sa pagdududa, nagpaalam muna si Clara na mag-cCR. Pero sa halip na pumunta sa banyo, dahan-dahan siyang lumabas sa likod na pinto papunta sa dirty kitchen at bakuran. Gusto niyang tignan ang buong bahay. Habang naglalakad siya sa malawak na bakuran, may narinig siyang mahinang ubo mula sa bandang dulo, malapit sa kulungan ng mga baboy at manok.

Lumapit si Clara. Ang amoy ay masangsang—halo-halong amoy ng dumi ng hayop at nabubulok na basura. Sa tabi ng kulungan ng baboy, may isang maliit na kubol na gawa sa tagpi-tagping yero at trapal. Walang pinto, kurtina lang na sako. Sumilip si Clara.

At sa sandaling iyon, tumigil ang ikot ng mundo niya. Nalaglag ang kanyang mamahaling bag sa putikan.

Sa loob ng madilim at mabahong kubol, nakahiga sa isang lumang papag na walang sapin ang isang lalaki. Payat na payat ito, halos buto’t balat. Mahaba ang buhok at balbas na nangingitim sa dumi. Ang suot nito ay punit-punit na sando at shorts. Ang kanyang mga mata ay maputi—bulag. May mga langaw na dumadapo sa mga sugat niya sa binti. Sa tabi niya, may isang plastik na mangkok na may lamang kanin na hinaluan ng tubig at konting asin—pagkain na mas masahol pa sa pagkain ng aso.

“Tubig… tubig…” mahinang daing ng lalaki.

Kilala ni Clara ang boses na iyon. Kahit paos, kahit mahina, kilalang-kilala niya.

“Kuya?” garalgal na tawag ni Clara.

Natigilan ang lalaki. Dahan-dahan itong bumangon, nangangapa sa hangin. “C-Clara? Bunso? Ikaw ba ‘yan? Nananaginip na naman ba ako?”

Napahagulgol si Clara. Tumakbo siya at niyakap ang kanyang kuya nang mahigpit. Walang pakialam sa dumi, sa amoy, sa putik. Niyakap niya ang kapatid na nagbigay sa kanya ng lahat. “Kuya! Diyos ko! Anong ginawa nila sa’yo?! Kuya, sorry! Sorry kung ngayon lang ako dumating!” Ang iyak ni Clara ay umalingawngaw sa buong bakuran, puno ng sakit at galit.

Hinaplos ni Ramon ang mukha ng kapatid gamit ang magaspang at maruming palad. Umiiyak din ang bulag na si Ramon. “Bunso… nandito ka na. Salamat sa Diyos. Akala ko mamamatay na akong hindi kita nayayakap.”

“Sabi nila nasa aircon ka! Sabi nila reyna ang tratro sa’yo! Bakit ka nandito sa tabi ng babuyan?!” sigaw ni Clara habang tinitignan ang mga pasa at sugat ng kuya niya.

“Wala akong magawa, Bunso,” bulong ni Ramon. “Mula nang ma-stroke ako at mabulag, kinuha nila ang cellphone ko. Dito nila ako tinapon. Ang sabi nila sa akin, wala ka na daw padala. Sabi nila naghihirap ka na sa Amerika kaya kailangan nilang tipirin ako. Yung pagkain ko, tira-tira. Minsan, nakakalimutan pa nila.”

“Sinungaling sila!” sigaw ni Clara. “Buwan-buwan akong nagpapadala ng 200 thousand! Ang bahay na ‘to, para sa’yo ‘to! Ang sasakyan, para sa’yo ‘to!”

Sa puntong iyon, dumating sina Tita Ising at Belinda, hinihingal. Nakita nila ang tagpo. Namutla sila.

“Clara! Let me explain!” sigaw ni Tita Ising.

Tumayo si Clara. Ang kanyang mukha, na kanina ay puno ng luha, ngayon ay napalitan ng isang nakakatakot na galit. Ang “Clara” na mabait na pamangkin ay nawala. Ang humarap sa kanila ay ang “CEO Clara” na sanay magpatakbo ng imperyo at magwasak ng mga kalaban.

“Explain?!” sigaw ni Clara na yumanig sa buong mansyon. “Anong i-eexplain niyo?! Na ginawa niyong hayop ang kapatid ko habang nagpapakasasa kayo sa perang pinaghirapan ko?! Ang kapal ng mga mukha niyo!”

“Clara, pamilya tayo! Nagipit lang kami! Si Ramon kasi, ang hirap alagaan, umiihi sa kama, kaya dito namin nilagay para hindi bumaho ang bahay!” katwiran ni Belinda.

“PAKK!” Isang malakas na sampal ang dumapo sa mukha ni Belinda.

“Mas mabaho pa ang ugali niyo kaysa sa dumi ng baboy!” bulyaw ni Clara. “Ang bahay na ito ay ipinangalan ko kay Kuya Ramon! Kayo ang nakikitira! Kayo ang palamunin! Tapos siya ang itatapon niyo sa labas?!”

Kinuha ni Clara ang kanyang cellphone at tinawagan ang kanyang abogado at ang mga pulis.

“Attorney, pumunta ka dito ngayon din. Dala mo ang titulo ng lupa at bahay diba? At magdala ka ng pulis. I want these people out of my property. NOW. At magsasampa ako ng kaso. Serious Illegal Detention, Maltreatment of Incapacitated Person, Estafa, at Qualified Theft!”

Lumuhod si Tita Ising. “Clara! Huwag! Maawa ka! Tita mo ako! Kadugo mo kami!”

“Dugo?” tinitigan ni Clara ang Tita niya nang matalim. “Yung dugong nananalaytay sa inyo ay lason. Noong mga panahong nagugutom ang Kuya ko, naawa ba kayo? Noong giniginaw siya dito habang kayo naka-aircon, naalala niyo ba na kadugo niyo siya? Hindi. Ang inisip niyo lang ay ang pera ko.”

Dumating ang mga pulis at ang abogado. Kitang-kita ng mga otoridad ang kalagayan ni Ramon. Agad nilang inaresto sina Tita Ising at Belinda. Nagpupumiglas sila, nagmumura, nagsisisigaw, pero wala silang nagawa. Kinaladkad sila palabas ng mansyon na inaakala nilang kanila. Ang mga kapitbahay ay naglabasan, nakita ang kahihiyan ng mag-ina na dati ay nag-aastang donya sa barangay.

Binuhat ni Clara at ng driver niya si Kuya Ramon. Dinala nila ito sa loob ng mansyon. Pinaliguan ni Clara ang kuya niya mismo. Siya ang nagpunas ng dumi, siya ang nagbihis ng bagong damit, at siya ang nagpakain ng masarap na sopas.

“Kuya, nandito na ako. Hinding-hindi ka na nila sasaktan. Hinding-hindi ka na magugutom. Ako na ang bahala sa’yo,” iyak ni Clara habang sinusubuan ang kapatid.

“Salamat, Bunso. Ang sarap ng sopas. Lasang pagmamahal,” ngiti ni Ramon, na sa kabila ng pagkabulag ay nakikita ang liwanag ng pag-asa.

Sa mga sumunod na araw, ipina-renovate ni Clara ang bahay para maging accessible kay Ramon. Kumuha siya ng private nurse at physical therapist. Dahil sa tamang pag-aalaga at nutrisyon, unti-unting bumalik ang lakas ni Ramon. Bagamat hindi na naibalik ang kanyang paningin, naging masaya siya dahil kasama niya ang kapatid niya.

Sina Tita Ising at Belinda naman ay nabubulok ngayon sa kulungan. Walang piyansa ang kasong isinampa ni Clara dahil sa bigat ng pang-aabuso. Lahat ng ari-arian na binili nila gamit ang nakaw na pera ay binawi ng korte. Nalaman din ni Clara na nilulustay ni Belinda ang pera sa sugal at droga. Karma ang sumingil sa kanila.

Isang hapon, habang nakaupo si Ramon sa veranda, hinawakan niya ang kamay ni Clara.

“Bunso, huwag kang magtanim ng galit sa puso mo ha? Masama ang ginawa nila, pero Diyos na ang bahala sa kanila. Ang mahalaga, buo tayo.”

Niyakap ni Clara ang kuya niya. “Opo, Kuya. Ang yaman ko, ang tagumpay ko, walang halaga ‘yan kung wala ka. Ikaw ang tunay na yaman ko.”

Napatunayan ni Clara na ang pera ay pwedeng kitain, pero ang pamilyang nagmamahal nang totoo ay iisa lang. At sa huli, ang kasamaan ay laging may hangganan, at ang kabutihan at katotohanan ang laging mananaig. Ang “babuyan” na pinaglagyan nila kay Ramon ay naging simbolo ng kanilang pagbagsak, at ang pagmamahal ng magkapatid ang naging pundasyon ng kanilang bagong simula.

Kayo mga ka-Sawi, lalo na sa mga OFW, anong gagawin niyo kung malaman niyong niloloko kayo ng pinagkatiwalaan niyo sa Pinas? Mapapatawad niyo ba sila? Mag-comment sa ibaba at i-share ang kwentong ito para magsilbing babala sa lahat!