Ako si Lina, 41 anyos.
Isang simpleng babae mula sa probinsya. Walang titulo, walang apelyidong may bigat, walang koneksyon. Ang meron lang ako: tahimik na puso at buhay na palaging nasa gilid ng kwento ng ibang tao.
Lumaki akong hindi paborito. Hindi pinapansin. Hindi ipinagmamalaki. Ako iyong “nandiyan lang.”
Habang ang kapatid kong babae, si Marissa, ay palaging bida. Maganda, matalino, sosyal. Siya ang pride ng pamilya.
Nang mamatay ang mga magulang namin, ako ang naiwan sa bahay. Ako ang nag-alaga sa lupa, nagbantay sa bahay, nagtiis mag-isa.
Si Marissa, umalis. Nag-asawa. Naging sosyal. Naging mayaman.
At taon ang lumipas na parang wala akong kapamilya.
Hanggang isang araw, tumawag siya.
“Ate, ikakasal na ang anak ko. Sana puwede kang pumunta.”
Nanlamig ang kamay ko. Hindi ko alam kung iiyak ako o tatawa.
Hindi siya tumawag para mangamusta. Hindi para humingi ng tawad.
Imbitasyon lang — parang utang na loob.
Pero pumunta pa rin ako.
Dahil sa puso ko, pamilya pa rin sila.
ANG ARAW NG KASAL
Pumunta ako sa isang napakagandang hotel.
Crystal chandelier. Puting ilaw. Champagne. Mahahabang mesa.
Lahat ng tao nakagara. Branded ang suot. Mabango ang amoy.
Ako? Isang simpleng bestida. Maayos. Malinis. Tahimik.
Pagpasok ko sa reception hall, tumingin ang mga tao.
May bulungan. May mga matang mapanuri.
Lumapit ako sa mesa ng pamilya.
“Good afternoon…” mahina kong sabi.
Tiningnan ako ni Marissa mula ulo hanggang paa.
“Ah… nandito ka pala. Umupo ka… doon sa likod.”
Tinuro niya ang dulo ng hall. Isang mesa na halatang “pang-extra.”
Paglapit ko doon… wala man lang upuan.
Walang pangalan.
Walang chair.
Walang puwesto para sa akin.
Parang sinampal ako ng katahimikan.
Ngumiti lang ako. Tahimik. Hindi ako umalis.
Tumayo lang ako sa tabi ng mesa, parang anino.
ANG MGA BULUNGAN NA NARINIG KO
“Siya ba ‘yun? ‘Yong kapatid na naiwan sa probinsya?”
“Parang katulong lang.”
“Bakit pina-attend pa ‘yan?”
Naririnig ko lahat.
Pero hindi ako sumagot.
Hanggang sa nagsimula na ang programa.
ANG SANDALING NAGBAGO ANG LAHAT
Tinawag ng host:
“Ngayon po, nais naming tawagin ang mga mahalagang taong naging parte ng buhay ng bride.”
Isa-isang tinawag ang mga kaibigan.
Mga mentor.
Mga kakilala.
Walang tumawag sa akin.
Hanggang sa… may lalaking tumayo.
Isang matandang lalaki. Kaedad ng tatay namin noon.
Tahimik siyang lumapit sa microphone.
“Bago matapos ang programang ito… gusto kong magsalita ng totoo.”
Tahimik ang buong hall.
“Ako ang dating kapitbahay ng pamilya nila. At kung nandito man ang babaeng ang pangalan ay Lina… gusto kong tumayo siya.”
Nanginginig ang kamay ko.
Tumayo ako.
Lahat ng mata, nakatingin sa akin.
ANG KATOTOHANANG HINDI NILA INAASAHAN
At saka niya sinabi ang mga salitang nagpahinto sa lahat:
“Kung wala si Lina… walang kasal na magaganap dito ngayon.”
Nagbulungan ang tao.
“Habang nasa abroad ang kapatid niya, si Lina ang nag-alaga sa pamangkin niya noong bata pa ito.
Siya ang bumibili ng gatas.
Siya ang naglalaba ng lampin.
Siya ang nagpu-puyat kapag may sakit ang bata.
Siya ang nagtanim ng pagkain noong walang-wala ang pamilya nila.”
Tahimik ang buong hall.
“Habang nagpapasarap ang kapatid niya sa lungsod, si Lina ang nagtiis sa bahay.
Walang sweldo. Walang pasasalamat.”
Lumapit siya sa akin.
At sa harap ng lahat…
Inabot niya sa akin ang upuan.
“Ito ang upuan na nararapat para sa iyo.”
Napaiyak ang mga tao.
Ang bride? Umiiyak.
Ang groom? Nakatingin sa akin na parang unang beses akong nakita.
Si Marissa? Nakatungo. Walang masabi.
ANG HINDI KO INAASAHANG SANDALI
Lumapit sa akin ang pamangkin ko — ang bride.
Hawak ang bestida niya. Nanginginig.
“Tita… bakit hindi mo sinabi?”
Ngumiti ako kahit nanginginig ang labi ko.
“Hindi ko kailangan ang credit.
Gusto ko lang maging masaya ka.”
Yumakap siya sa akin sa harap ng lahat.
Isang yakap na hindi ko naranasan sa loob ng 20 taon.
ANG PAGBABALIK NG DIGNIDAD
Umupo ako. Hindi bilang bisita.
Kundi bilang pamilya.
Hindi ko kinuha ang atensyon.
Hindi ako nagmalaki.
Tahimik lang ako… pero buo na ulit.
ANG ARAL NG BUHAY
May mga taong tahimik magmahal.
Tahimik magbigay.
Tahimik masaktan.
Pero darating ang araw…
hindi na kailangang sumigaw.
Dahil ang katahimikan nila ang pinakamaingay.
TANONG SA MGA MAMBABASA
Kung ikaw si Lina…
mananatili ka pa rin bang tahimik?
O magsasalita ka na?
