ANG MADAMOT NA MILYONARYO AT ANG KATULONG NA TINAPAKAN NG PERA—HANGGANG SA ARAW NA ANG KATOTOHANAN AY DUROG ANG KANYANG PUSO
Ako si Gregorio Alonzo, 61 taong gulang.
Isa akong milyonaryo—may-ari ng mga gusali, lupa, at pabrika.
Ngunit kung tatanungin ang mga taong nagtatrabaho sa akin, iisa lang ang sasabihin nila:
Ako ang pinakamadamot at pinakamasungit na amo.
Para sa akin, ang mundo ay umiikot sa pera.
At ang mga taong walang pera?
Para sa akin, walang halaga.
ANG KATULONG NA WALANG BOSES
Tatlong taon nang nasa bahay ko si Maria Clara Reyes, 27.
Isang tahimik na katulong.
Maaga kung gumising.
Huli kung matulog.
Hindi nagrereklamo kahit pinapagalitan.
Kahit sigawan ko siya sa harap ng bisita—
“Bakit ang bagal mo?!
Binabayaran kita, kumilos ka!”
—yuyuko lang siya.
“Opo, Sir Gregorio…”
Madalas kong bawasan ang sahod niya.
“Mali ang linis mo.”
“Nasira mo ang plato.”
“Kasalanan mo ‘yan.”
Hindi ko siya pinapainom ng mainit na kape.
Hindi ko pinapayagang gumamit ng heater kahit giniginaw siya.
Para sa akin, sayang ang kuryente.
At si Maria Clara?
Tahimik lang.
ANG TAONG WALANG AWA
Isang gabi, may lagnat siya.
Nanginginig habang naglalaba.
“Sir… pwede po ba akong magpahinga sandali?”
Sinamaan ko siya ng tingin.
“Binabayaran kita para magtrabaho, hindi para magpahinga.”
Nagpatuloy siya.
Hanggang sa bumagsak.
ANG PAGKAHIMATAY NA HINDI KO PINANSIN
Nakita ko siyang nakahandusay sa sahig ng kusina.
Namumutla.
Hindi gumagalaw.
“Drama mo,” sabi ko.
“Tumayo ka diyan.”
Pero hindi siya bumangon.
Tinawag ng guard ang ambulansya.
Sa ospital, sinabi ng doktor:
“Sir, malubha po ang kondisyon niya.
Severely anemic.
Halos hindi po kumakain.”
Nainis ako.
“Hindi ko responsibilidad ang kalusugan niya.”
Iniwan ko siya roon.
ANG SOBRE SA ILALIM NG KAMA
Pag-uwi ko sa bahay, may hinanap akong papeles sa kwartong pangkatulong.
At doon ko nakita—
isang lumang sobre sa ilalim ng kama ni Maria Clara.
Hindi ko alam kung bakit…
pero binuksan ko.
Sa loob ay may:
-
mga resibo ng padala
-
hospital bills
-
at isang sulat-kamay
ANG LIHAM NA NAGPAHINTO SA AKIN
“Inay, pasensya na po kung maliit lang ang padala.
Ginagawa ko po ang lahat para sa gamutan ninyo.
Kahit gutom po ako, basta mabuhay lang kayo.”
Napatigil ako.
May isa pang papel.
Birth Certificate.
Pangalan ng ama:
Gregorio Alonzo.
Nanlamig ang buong katawan ko.
ANG KASALANANG BUMALIK
Bumalik sa isip ko ang nakaraan.
Isang dalagang iniwan ko.
Isang gabing pinili ko ang pera kaysa responsibilidad.
Isang anak na hindi ko kinilala.
At ngayon—
ang anak ko ang tinatrato kong parang alipin.
ANG MILYONARYONG WALANG KAYA BILHIN
Tumakbo ako sa ospital.
Nakita ko si Maria Clara sa kama.
May suwero.
Mahina ang paghinga.
Lumapit ako.
“Maria…”
Dumilat siya.
“Sir… pasensya na po kung nag-abala ako…”
Hindi ko napigilan ang luha.
“Anak…”
Nanlaki ang mata niya.
“A-anak?”
Lumuhod ako sa tabi ng kama.
“Patawad…
Patawad sa lahat ng sakit na binigay ko sa’yo.”
Umiiyak siya.
“Hindi ko po kailangan ang pera ninyo, Sir…
gusto ko lang po…
maramdaman na may ama ako.”
Doon ko naramdaman ang sakit na hindi kayang bilhin ng pera.
ANG PAGSISISI NA HULI NA
Binayaran ko ang lahat ng gamutan.
Pinauwi ko siya sa probinsya.
Tinulungan ang ina niya.
Ibinigay ko ang apelyido ko.
Ngunit alam ko—
hindi mabubura ng pera ang mga taong tinapakan ko.
EPILOGO
Ngayon, malaki pa rin ang mansion ko.
Marami pa rin akong pera.
Pero tuwing gabi,
tahimik ang bahay.
At sa bawat katahimikan,
naririnig ko ang boses na matagal kong hindi pinansin:
“Sir… pwede po ba akong magpahinga?”
At doon ko napagtanto—
ang pinakamalaking kahirapan ay hindi kawalan ng pera,
kundi kawalan ng puso.
ARAL NG ISTORYA
Ang taong minamaliit mo ngayon—
maaaring dugo mo bukas.
At kapag huli na ang lahat,
kahit gaano ka kayaman,
hindi mo na mabibili ang kapatawaran.