Mainit ang araw noon.
Punô ng pasahero ang bus. Pawisan, siksikan, maingay.
Sa gitna ng mga tao, nakatayo ang isang babae — si Angela, 29 taong gulang, galing sa trabaho, bitbit ang mabigat na bag at pagod sa maghapon.
ANG SIMULA NG INIS
Sumakay si Angela at agad napansin ang lalaking nakaupo malapit sa bintana —
suot ang simpleng polo, may earphones, at parang walang pakialam sa paligid.
Katabi niya, isang matandang babae na halos natutumba sa bawat preno ng bus.
Nakita ito ni Angela,
at sumabog ang inis niya.
“Excuse me, kuya! Nakikita mo naman yung matanda oh!
Hindi ka man lang marunong magbigay ng upuan?”
Tahimik lang ang lalaki.
Hindi siya gumalaw.
Hindi niya tinanggal ang earphones niya.
Tumitig lang siya sa labas ng bintana.
ANG MGA SALITA NA SUMAKIT NG LUBOS
Tumataas ang boses ni Angela.
Naririnig na siya ng lahat.
“Walang modo talaga! Puro cellphone! Puro sarili!
Nasa bus ka, hindi sa bahay mo!”
Tumingin ang ibang pasahero,
may ilan na sumang-ayon sa kanya, may ilan na nanahimik lang.
Ang matandang babae naman,
nakatingin lang din, parang ayaw magsalita.
Makalipas ang ilang sandali,
tumayo ang lalaki.
Dahan-dahan.
Inabot ang kanyang tungkod na nakasandal sa gilid ng upuan.
At doon lang napansin ni Angela —
may bakal ang binti niya.
ANG PAGKALUSAW NG KATAHIMIKAN
Tahimik ang buong bus.
Naririnig lang ang makina at hinga ng mga tao.
“Pasensya na po…”
Mahinahon niyang sabi.
“Hindi po ako agad nakatayo… kasi wala na po akong tuhod sa kanan.”
Tinanggal niya ang earphones,
lumakad papunta sa matanda gamit ang tungkod,
at inalok pa rin ang kanyang upuan kahit siya ang mas nangangailangan.
Ang matandang babae, umiiyak na rin,
at si Angela… napayuko.
Hindi makatingin.
Ang galit sa dibdib niya biglang napalitan ng hiya,
ng sakit, at ng matinding pagsisisi.
ANG PAGHINGI NG TAWAD
Nang bumaba sila sa parehong terminal,
lumapit si Angela sa lalaki.
“Kuya, pasensya na po.
Hindi ko po alam… akala ko po wala kang pakialam.”
Ngumiti lang siya, kahit halatang masakit pa ang paglakad.
“Okay lang, miss.
Madalas naman po akong mapagalitan ng mga tao,
pero mas mabuti na po ’yun kaysa maawa sila.”
At doon,
tumulo ang luha ni Angela —
hindi dahil sa awa, kundi dahil sa hiya at pag-unawa.
ANG ARAL NA HINDI NIYA MALILIMUTAN
Pag-uwi niya, hindi mawala sa isip niya ang mukha ng lalaki.
Sa mundo ngayon, kung saan mabilis tayong manghusga,
nakalimutan na natin ang kalma, kabaitan, at pagtanaw bago magsalita.
Ang mga sugat ng tao, minsan, hindi natin nakikita.
Ang ibang tao, tahimik lang kasi pagod na silang magpaliwanag.
At tayo, abala sa pagiging tama — nakalimutan nating maging tao.
ARAL NG KWENTO
Huwag magmadali manghusga.
Bawat tao may kwento.
At minsan, yung mga tahimik — sila ang pinakamasakit ang pinagdaanan.