Malakas ang buhos ng ulan at hagupit ng hangin sa Maynila nang gabing iyon. Kakatapos lang ng duty ni Glaiza sa isang pampublikong ospital. Pagod, gutom, at basang-basa, naglalakad siya pauwi sa kanyang inuupahang kwarto nang makita niya ang isang bulto sa gilid ng basurahan. Isang lalaki, nakahandusay, puno ng putik at dugo ang mukha, at nanginginig sa ginaw. Ang suot nito ay punit-punit na damit na tila ilang buwan nang hindi nalalabhan. Maraming dumadaan, pero lahat ay nandidiri at umiiwas. Ang iba ay sinisipa pa ang paa ng lalaki para paalisin sa dadaanan.

Bilang isang nurse, hindi matiis ni Glaiza ang nakita. Lumapit siya. “Kuya? Okay ka lang ba?” tanong niya. Walang sagot ang lalaki, pero dilat ang mga mata nito na puno ng takot at kalituhan. Nakita ni Glaiza ang malalim na sugat sa ulo nito. Alam niyang kung iiwan niya ito, mamamatay ang lalaki sa impeksyon o hypothermia. Sa kabila ng pangamba na baka masamang tao ito, nanaig ang puso ni Glaiza. Inalalayan niya ang lalaki. Mabigat ito, pero pinilit niyang isakay sa tricycle at dinala sa kanyang maliit na apartment.

Sa loob ng ilang linggo, si Glaiza ang naging nurse ng lalaki. Pinaliguan niya ito, ginamot ang mga sugat, at binihisan ng mga lumang damit ng kanyang yumaong tatay. Nang luminis ang lalaki, nagulat si Glaiza. Gwapo ito. Matangos ang ilong, makinis ang balat na natatakpan lang noon ng dumi, at may tindig na kagalang-galang. Pero may problema—wala itong maalala. Hindi niya alam ang pangalan niya, o kung saan siya galing. Ang tanging alam niya ay ang takot. Tinawag siyang “Kiko” ni Glaiza.

Dahil walang matutuluyan si Kiko, pumayag si Glaiza na doon muna ito habang nagpapagaling. Si Kiko ay naging napakabait. Siya ang naglilinis ng bahay, nagluluto, at nag-aabang kay Glaiza pag-uwi galing trabaho. Sa kabila ng kawalan ng alaala, matalino si Kiko. Magaling siyang mag-English at alam niya ang mga complex na bagay, pero hindi niya alam kung bakit niya alam ang mga iyon. Sa simpleng pamumuhay sa loob ng maliit na kwarto, nahulog ang loob nila sa isa’t isa. Minahal ni Glaiza si Kiko hindi dahil sa kung sino ito dati, kundi dahil sa kung sino ito ngayon—mabait, mapagmahal, at tapat.

Ngunit hindi naging lihim ang kanilang pagsasama. Nalaman ng mga kapitbahay at ng landlady na may “lalaking grasa” sa kwarto ni Glaiza. Nagsimula ang chismis. “Naku, si Nurse Glaiza, may kinakasamang pulubi!” “Kadiri naman, baka may sakit ‘yan!” Mas lumala ang sitwasyon nang magbunga ang kanilang pagmamahalan. Nabuntis si Glaiza.

Nang malaman ito sa ospital, naging tampulan siya ng tukso. Ang mga doktor at kapwa nurse na dati ay humahanga sa sipag niya ay ngayo’y nandidiri na. “Sayang ka, Glaiza. Ang ganda ng future mo, sinira mo lang para sa isang taong walang pangalan at walang pera,” sabi ng Head Nurse niya. Dahil sa “immorality” daw at sa pressure ng mga mapanghusgang katrabaho, hindi na ni-renew ang kontrata ni Glaiza. Nawalan siya ng trabaho habang nagdadalang-tao.

Umuwi siya sa apartment na luhaan. Niyakap siya ni Kiko. “Sorry, Glaiza. Kasalanan ko ito. Pabigat ako sa’yo,” iyak ni Kiko. “Hindi, Kiko. Mahal kita. Kakayanin natin ‘to,” sagot ni Glaiza. Pero hindi pa doon natatapos ang hirap. Kinabukasan, kinalampag ng Landlady ang pinto nila. “Glaiza! Lumayas kayo dito! Ayoko ng mga iskandalosa sa apartment ko! Baka kung ano pang sakit ang dala ng asawa mong baliw!”

Pinalayas sila. Walang nagawa si Glaiza at Kiko kundi bitbitin ang kanilang kakarampot na gamit at tumira sa isang barong-barong malapit sa riles ng tren. Naranasan nila ang matinding hirap. Si Glaiza, kahit buntis, ay naglalako ng kakanin. Si Kiko naman ay nangangalakal ng bote at dyaryo. Minsan, kapag nakakaluwag, bumibili si Kiko ng isang rosas para kay Glaiza. “Wala man akong maibigay na palasyo, pangako ko, hindi ka mag-iisa,” sabi ni Kiko.

Isang araw, habang nasa palengke si Kiko para ibenta ang mga napulot niyang kalakal, may dumaang isang kumboy ng mga mamahaling sasakyan. Isang itim na Rolls Royce at tatlong Land Cruiser. Huminto ang mga ito dahil sa traffic. Napatingin si Kiko sa salamin ng Rolls Royce. Nakita niya ang repleksyon ng sarili niya. Biglang sumakit ang ulo niya. Matinding kirot. Parang may pumutok na ugat. Napaluhod siya sa kalsada, hawak ang ulo, sumisigaw.

“Sir! Sir!” sigaw ng mga tao.

Sa loob ng Rolls Royce, nakita ng isang matandang babae ang lalaking nakaluhod sa labas. Nanlaki ang mga mata ng Donya. “Itigil ang sasakyan! Ngayon din!” sigaw ng Donya sa driver.

Bumaba ang Donya kasama ang mga bodyguard na may matataas na kalibre ng baril. Nagkagulo ang mga tao. Akala nila ay may huhulihin. Nilapitan ng Donya si Kiko na namimilipit sa sakit. Hinawakan niya ang mukha nito.

“Miguel? Anak?! Ikaw ba ‘yan?!” iyak ng Donya.

Tumingala si Kiko. Nang makita niya ang mukha ng matanda, biglang bumukas ang pinto ng kanyang alaala. Ang aksidente. Ang pagkahulog niya sa bangin. Ang kanyang pangalan. Ang kanyang buhay.

“Mama…” bulong ni Kiko bago siya nawalan ng malay.

Dinala si Kiko (na ang tunay na pangalan ay Miguel) sa pinakamagandang ospital. Nalaman ni Glaiza ang nangyari mula sa mga tsismis sa palengke. “Yung asawa mo, kinuha ng mga mayaman! Baka ipakulong!”

Takot na takot si Glaiza. Buntis at walang pera, sumugod siya sa ospital kung saan daw dinala si Kiko. Hinarang siya ng mga guard dahil sa kanyang gusgusing itsura. “Bawal ang pulubi dito!” sigaw ng guard. “Asawa ko po ang nasa loob! Si Kiko!” iyak ni Glaiza.

Sakto namang lumabas ang Donya—si Doña Consuelo, ang may-ari ng pinakamalaking kumpanya ng Shipping Lines sa Asya. Narinig niya ang sigaw ni Glaiza.

“Papasukin niyo siya,” utos ng Donya.

Pagpasok ni Glaiza sa kwarto, nakita niya si Kiko—si Miguel—na nakahiga sa malambot na kama, malinis, naka-dextrose, at napapaligiran ng mga doktor. Ibang-iba na ang itsura nito. Mukha na itong prinsipe.

Lumapit si Glaiza, nanginginig. “Kiko?”

Dumilat si Miguel. Tumingin siya kay Glaiza. Sa loob ng ilang segundo, kinabahan si Glaiza. Baka bumalik na ang alaala nito at hindi na siya kilala. Baka pandirihan na siya nito dahil mayaman pala ito.

Pero ngumiti si Miguel. Inabot niya ang kamay ni Glaiza.

“Glaiza… Mahal ko,” sabi ni Miguel.

Napahagulgol si Glaiza. Hindi siya nakalimutan.

Ikinuwento ni Doña Consuelo ang lahat. Si Miguel ay nawala isang taon na ang nakararaan matapos ma-ambush at mahulog ang sasakyan sa bangin. Akala nila ay patay na ito. Isa siyang bilyonaryo, nagtapos sa Harvard, at tagapagmana ng imperyo.

Humarap si Miguel sa kanyang ina. “Ma, ang babaeng ito… siya ang bumuhay sa akin noong panahong wala akong maalala. Siya ang nagbihis, nagpakain, at nagmahal sa akin noong ako ay isang taong grasa na pinandidirian ng mundo. Buntis siya sa anak ko.”

Lumapit si Doña Consuelo kay Glaiza. Ang inaakala ni Glaiza na magagalit ang Donya ay mali. Niyakap siya nito nang mahigpit. “Salamat, Hija. Salamat sa pag-aalaga sa anak ko. Utang ko sa’yo ang buhay niya.”

Hindi nagtagal, gumaling si Miguel. Bumalik siya sa kanilang barong-barong, hindi para tumira, kundi para ipamukha sa mga nang-api sa kanila ang katotohanan. Dumating siya sakay ng helicopter, kasama si Glaiza na naka-designer dress.

Ang Landlady na nagpalayas sa kanila ay halos himatayin nang bilhin ni Miguel ang buong apartment complex at ang lupaing kinatitirikan nito. “Binibili ko ito,” sabi ni Miguel, “Para gibain at tayuan ng libreng ospital para sa mga mahihirap. At ikaw, hanap ka na ng matitirhan mo.”

Ang mga katrabaho ni Glaiza sa ospital na nangutya sa kanya? Namutla sila nang malaman na ang bagong may-ari ng ospital ay ang pamilya ni Miguel.

Pinatawag ni Glaiza ang Head Nurse na nanghamak sa kanya. “Ma’am,” sabi ni Glaiza, “Hindi ako gaganti. Pero sana, sa susunod na may makita kayong taong grasa o mahirap, huwag niyo silang husgahan. Dahil sa likod ng dumi, may puso rin silang tumitibok.”

Ikinasal sina Miguel at Glaiza sa isang engrandeng seremonya. Ang kanilang anak ay isinilang na tagapagmana ng bilyon-bilyong yaman. Pero higit sa pera, pinalaki nila ito sa kwento ng pag-ibig na nagsimula sa gilid ng kalsada—isang pag-ibig na hindi tumingin sa panlabas na anyo, kundi sa busilak na kalooban.

Napatunayan ni Glaiza na ang tunay na yaman ay hindi nakikita sa wallet, kundi sa pagkatao. At ang taong handang magmahal sa gitna ng kawalan ay siyang higit na pinagpapala sa huli.