Ang amoy ng lysol at ang malamig na simoy ng aircon sa maliit na klinika ng doktor ay tila mga karayom na tumutusok sa balat ni Elia. Hawak niya ang resulta ng kanyang biopsy. Sa edad na animnapu’t siyam, ang salitang “malignant” ay isang hatol na hindi niya inaasahan. Stage 2 Breast Cancer. Napapikit siya. Naramdaman niya ang marahang paghaplos sa kanyang likod.

“Kaya natin ‘to, Elia ko,” bulong ni Lando, ang kanyang asawa sa loob ng limampung taon. Si Lando, setenta’t dalawa, ay mas payat na ngayon. Ang dating matipunong braso na yumayakap sa kanya ay tila sanga na lamang na nakakapit.

“Paano, Lando? Saan tayo kukuha ng pera?” umiiyak na sagot ni Elia.

Hindi nakasagot si Lando. Paano nga ba? Ang naipon nila mula sa pagta-tricycle ni Lando at paglalabada ni Elia ay saktong-sakto lang sa kanilang pang-araw-araw na pagkain at sa gamot sa rayuma ni Lando. Ang kanilang tatlong anak—sina Miguel, Sarah, at Mateo—ay may kanya-kanya nang buhay.

Ang masaklap pa, ang pag-ubo ni Lando na dati’y idinadahilan lang sa paninigarilyo noong kabataan niya ay lumalala. Pagkatapos ng linggong iyon, sa isa pang pagpapatingin gamit ang natitira nilang pera, dumating ang ikalawang dagok. Stage 3 Lung Cancer.

Sabay. Pareho silang may taning. Pareho silang kailangang lumaban.

Ang munting dampa nila sa gilid ng isang maingay na kalye sa probinsya ay tila naging isang silid ng paghihintay sa kamatayan. Ang dating halakhak ay napalitan ng mga pigil na hikbi sa gabi.

“Kailangan nating tawagan ang mga bata,” sabi ni Elia isang hapon, habang hinahaplos ang nananakit niyang dibdib.

Tumango si Lando, kinuha ang lumang cellphone na bigay ni Miguel noong Pasko, limang taon na ang nakalipas.

Dumating si Miguel mula sa Maynila pagkalipas ng dalawang araw. Ang kanyang makintab na SUV ay tila isang sasakyang pang-alien sa kanilang maruming eskinita. Si Miguel, ang panganay, ang inhinyerong ipinagmamalaki nila. Bumaba ito ng sasakyan na nakasuot pa ng mamahaling polo shirt, bakas sa mukha ang pagod at inis sa mahabang byahe.

Sumunod na tumawag sa video si Sarah, ang gitna nilang anak, na nasa Canada na. Ang kanyang buhay ay perpekto sa mga litratong ipinapadala niya—snow, malaking bahay, mga batang mapuputi.

Si Mateo, ang bunso, ang huling dumating. Tumakbo lang ito mula sa inuupahan niyang kwarto sa kabilang barangay. Si Mateo ang “problema” ng pamilya. Isang musikero na walang permanenteng trabaho, laging kapos, laging nangungutang.

Nagtipon sila sa maliit na sala. Ang hangin ay mabigat.

Inilatag ni Elia ang mga resulta ng laboratoryo sa ibabaw ng kanilang mesang kawayan. “Mga anak… may kanser kami ng Tatay ninyo.”

Ang reaksyon ay mabilis, ngunit hindi ang inaasahan ng mag-asawa.

Si Miguel ang unang nagsalita. Kinuha niya ang mga papel, tiningnan ang mga presyo ng gamot at ang rekomendasyon para sa chemotherapy. “Inay, Itay, alam n’yo ba kung magkano ‘to? Ang chemo… ang radiation… milyon ang aabutin nito. Para sa inyong dalawa.”

“Kuya, anong gagawin natin?” tanong ni Mateo, ang boses ay nanginginig.

“Magkano ang maibibigay mo, Mateo?” malamig na sagot ni Miguel. “Pati pamasahe mo papunta dito, baka inutang mo pa.”

Yumuko si Mateo. Totoo.

“Sarah? Anong masasabi mo?” tanong ni Miguel sa kapatid sa screen ng cellphone.

Bumuntong-hininga si Sarah. Ang kanyang magandang mukha ay napuno ng pag-aalala—ngunit hindi para sa mga magulang, kundi para sa kanyang bank account. “Kuya… ang hirap ng buhay dito sa Canada. Malaki ang gastusin sa mga bata. Nagpapadala naman ako buwan-buwan, ‘di ba? Para saan pa ‘yung pinadala ko?”

“Pang-araw-araw lang ‘yun, anak,” mahinang sabi ni Elia.

“Practical lang tayo, Inay,” giit ni Miguel. “Matatanda na kayo. Ang chemo… pahirap lang ‘yan sa katawan ninyo. Baka lalo lang kayong mahirapan. Ang pera… saan natin kukunin? Magkakabaon-baon tayo sa utang. Pati pamilya ko, madadamay.”

Tumingin si Lando sa kanyang panganay. Ang mga mata niya ay nanlilisik sa galit, ngunit may halong matinding pighati. “Anong gusto mong palabasin, Miguel? Na hayaan na lang namin kaming mamatay ng Nanay mo?”

Nagkaroon ng katahimikan. Isang katahimikan na mas maingay pa sa mga dumadaang sasakyan sa labas.

Si Miguel, sa kanyang pagiging “praktikal”, ay nagsalita. “Ang sinasabi ko lang, Itay, baka mas mabuti kung… kung sa bahay na lang kayo. Palliative care. Aalagaan kayo para hindi masakit. Pero ‘yung gamutan… baka hindi na kaya.”

“At paano kami sa pang-araw-araw?” tanong ni Elia, ang luha ay tuluyan nang bumagsak.

“May mga home for the aged,” mabilis na sabi ni Sarah mula sa kabilang linya. “Mas maalagaan kayo doon. May mga nurse. Pagtulungan na lang namin ni Kuya ang bayad doon.”

“Ipagtatapon n’yo kami?” sigaw ni Lando. Ang kanyang pag-ubo ay naging marahas, tila may sasabog sa kanyang dibdib. “Pinalaki ko kayo! Nagtrabaho ako ng dalawampung oras sa isang araw para lang makatapos ka, Miguel! Ikaw, Sarah, ipinagbenta ko ang kaisa-isa kong minanang lupa para lang makapag-Canada ka! Tapos sasabihin ninyo… sasabihin ninyo… pabigat kami?”

“Itay, hindi naman sa ganoon…” nagsimulang magdahilan si Miguel.

“Pabigat!” sigaw muli ni Lando. “Narinig ko! Pabigat lang kami!”

Tumayo si Lando, nanginginig ang buong katawan. “Umalis na kayo! Kung tingin ninyo pabigat kami, umalis kayo! Hindi namin kailangan ng limos ninyo! Kaya namin ni Elia ang sarili namin!”

“Lando, ‘wag…” pigil ni Elia.

“Kuya, Ate, ‘wag naman ganito…” pakiusap ni Mateo.

“Manahimik ka, Mateo!” bulyaw ni Miguel. “Wala kang ambag dito! Puro ka problema!”

Tumalikod si Miguel at mabilis na lumabas ng bahay. Sumunod si Sarah, na biglang pinatay ang tawag. Naiwan si Mateo, nakatitig sa kanyang mga magulang, ang mukha ay puno ng kahihiyan at kawalan ng magawa.

“Umalis ka na rin, Mateo,” sabi ni Lando, ang boses ay basag na. “Gaya nila.”

“Itay…”

“Umalis ka na!”

Walang nagawa si Mateo kundi ang lumakad palabas, ang bawat hakbang ay tila may pabigat na isang libong kilo.

Naiwan sina Lando at Elia sa kanilang munting dampa. Ang mga resulta ng laboratoryo ay nakakalat pa rin sa mesa. Ngunit ang pinakamasakit na resulta ay ang katotohanang sa pagtanda nila, sa oras na pinakakailangan nila ng kanilang mga anak, sila ay tinalikuran. Dahil sila ay pabigat.

Ang mga sumunod na araw ay isang mabagal na paglalakbay patungo sa kadiliman.

Ang maliit na ipon na itinago ni Elia sa ilalim ng kanilang kawayang aparador ay naubos sa loob ng dalawang linggo para sa mga pangunahing gamot sa sakit. Hindi chemotherapy, kundi simpleng pain reliever lang.

Si Lando, sa kabila ng kanyang sariling karamdaman, ay pinilit na bumangon araw-araw para igawa ng lugaw si Elia. Ngunit ang kanyang paghinga ay kinakapos na. Ang dating malakas na tricycle driver ay hindi na makalakad ng sampung hakbang nang hindi napapaupo.

Si Elia naman, ang sakit sa kanyang dibdib ay kumakalat na sa kanyang likod. May mga gabi na gigising siyang humihiyaw sa sakit.

Ang kanilang mga kapitbahay, lalo na si Aling Nena na may-ari ng maliit na karinderya sa kanto, ang siyang nag-aabot sa kanila ng pagkain.

“Nay Elia, Tay Lando, heto po, tira sa tinda ko,” sabi ni Aling Nena isang hapon, nag-aabot ng isang supot ng kanin at pritong isda.

“Naku, Nena, salamat. Pagpalain ka ng Diyos,” sagot ni Elia, tinatago ang kahihiyan sa pagtanggap ng limos.

“Nasaan na po ba ang mga anak ninyo? Si Miguel, ang inhinyero? Akala ko ba’y napakayaman na noon?” tanong ni Aling Nena.

Hindi nakasagot si Elia. Yumuko lang siya.

“Aba’y walang mga puso!” bulong ni Aling Nena pag-alis. “Matapos palakihin at pag-aralin, iiwanan lang ang mga magulang na may sakit!”

Ang balita ay mabilis kumalat sa kanilang maliit na komunidad. Ang mag-asawang Lando at Elia, na dating ipinagmamalaki ang kanilang mga anak, ay iniwan na pala.

Isang araw, naubusan sila ng bigas. Naubusan sila ng gamot. Wala na silang kahit isang piso.

Si Lando, sa kanyang desperasyon, ay kinuha ang luma nilang de-tubong telebisyon. “Ibenta ko muna ‘to, Elia.”

“Lando, ‘wag… ‘yan na lang ang alaala natin sa unang sahod ni Miguel,” pigil ni Elia.

“Alaala? Ang alaala, Elia, ay pait! Kailangan natin ng gamot!”

Binuhat ni Lando ang TV, ngunit sa kanyang paghina, nabitawan niya ito. Bumagsak ang TV sa semento, basag. Napaluhod si Lando, hindi dahil sa nabasag na TV, kundi dahil sa sarili niyang kahinaan. Umiyak siya. Isang iyak ng lalaki na natalo na ng sistema, ng sakit, at ng sarili niyang mga anak.

Gabi iyon, si Mateo ay dumaan. Hindi siya pumasok sa bahay. Sumilip lang siya sa siwang ng kanilang dingding na yero. Nakita niya ang kanyang Itay na nakaupo sa sahig, nakasandal sa dingding, habang ang kanyang Inay ay mahinang humihikbi sa lumang papag.

Nakita niya ang basag na telebisyon. Nakita niya ang walang laman na kaldero sa kanilang kalan.

Tumakbo si Mateo palayo. Tumakbo siya hanggang sa dulo ng kalye, sa ilalim ng isang poste ng ilaw. Doon, sumuka siya. Hindi dahil sa alak, kundi dahil sa matinding pagkasuklam sa sarili.

“Wala akong kwenta!” sigaw niya sa hangin. “Wala akong kwentang anak! Pati ako… iniwan ko sila!”

Si Mateo ay palaging ang “bunso”. Ang paborito, pero ang pinaka-walang naabot. Ang kanyang pagtugtog ng gitara ay palaging tampulan ng tukso ni Miguel. “Walang pera sa musika, Mateo. Maghanap ka ng totoong trabaho.”

Ngunit ang musika lang ang alam niya. At ngayon, kahit ‘yon ay tila walang silbi.

Kinabukasan, nangyari ang pinakamatinding dagok.

Si Lando ay nagising na hindi makahinga. Ang kanyang pag-ubo ay may kasama nang dugo. Si Elia, sa kanyang pag-aalala, ay sinubukang bumangon para kumuha ng tubig, ngunit ang sakit sa kanyang katawan ay parang mga kagat ng libu-libong langgam. Nahilo siya at bumagsak mula sa papag.

“Lando!” sigaw niya.

“Elia!” sagot ni Lando, gumagapang mula sa kanyang higaan.

Nagkita sila sa gitna ng sahig. Parehong nakahandusay. Parehong walang lakas. Parehong humihingal.

Nagkatinginan sila. Sa mga matang iyon, walang sisihan. Tanging pagmamahal at matinding kalungkutan.

“Lando… mahal kita,” bulong ni Elia, ang mga luha ay muling dumaloy.

Hinawakan ni Lando ang kamay ng asawa. Ang kamay na dati’y makinis, ngayo’y puno na ng kulubot at peklat sa paglalabada. “Mahal na mahal kita, Elia ko. Patawarin mo ako… nabigo ako. Hindi kita kayang ipagamot.”

“Sabay tayo, Lando… sabay tayo, ha?”

“Sabay,” sagot ni Lando, ipinipikit ang kanyang mga mata.

Dito naabutan sila ni Aling Nena, na mag-aabot sana muli ng almusal.

Napasigaw si Aling Nena. “Tulong! Tulungan n’yo! Sina Lando at Elia! Mamamatay na!”

Nagkagulo ang mga kapitbahay. Binuhat sila at isinakay sa tricycle ng barangay, papunta sa pampublikong ospital.

Sakto namang pagdating doon, naroon si Mateo, nakaupo sa labas ng emergency room. Galing siya sa isang gabing pag-inom, ngunit ang kanyang pagkalasing ay biglang nawala nang makita ang kanyang mga magulang na karga-karga, tila mga basahan, na ipinapasok sa ospital.

“Itay! Inay!” sigaw niya.

“Wala na raw pera, Mateo,” sabi ni Aling Nena, umiiyak na rin. “Tinanggihan na raw sila noong isang araw dahil wala nang pang-deposito.”

Tumakbo si Mateo sa admitting section. “Tulungan n’yo po ang mga magulang ko! Nag-aagaw-buhay!”

“Sir, kailangan po muna ng deposito,” sabi ng nars, na sanay na sa mga ganitong eksena.

“Wala akong pera!” sigaw ni Mateo. “Wala! Pero ‘wag n’yo silang pabayaan! Pakiusap!”

Tiningnan lang siya ng nars na may awa, at pagkatapos ay bumalik sa kanyang ginagawa.

Napaupo si Mateo sa sahig ng ospital. Ang kanyang puso ay durog na durog. Narinig niya ang boses ni Miguel sa kanyang isip: “Wala kang ambag dito!” Narinig niya ang boses ng kanyang Itay: “Umalis ka na rin, gaya nila.”

Ngunit sa sandaling iyon, sa gitna ng amoy ng kamatayan at kawalan ng pag-asa, isang bagay ang nagbago kay Mateo.

Ang kahihiyan ay napalitan ng determinasyon. Ang kawalan ng magawa ay napalitan ng isang desperadong plano.

Tumayo siya. Tumakbo siya palabas ng ospital. Umuwi siya sa kanyang inuupahang kwarto. Kinuha niya ang kanyang lumang gitara. Kumuha siya ng isang pirasong karton at isang pentel pen.

Bumalik siya sa sentro ng bayan, sa plasa, kung saan maraming tao.

Inilapag niya ang case ng kanyang gitara sa sahig. Isinandal niya ang karton sa case.

Ang nakasulat:

“NAGMAMAKAAWA. KAILANGAN NG PAMPA-CHEMO NG NANAY AT TATAY KO. SABAY SILANG MAY CANCER. INIWAN SILA NG MGA KAPATID KO. HUWAG NINYONG HAYAANG MANGYARI ITO SA MGA MAGULANG NINYO. PARANG AWA N’YO NA.”

Umupo siya sa semento, kinuha ang gitara, at nagsimulang tumugtog.

Ang kanyang unang kanta ay “Sa Ugoy ng Duyan.”

Ang kanyang boses ay basag. Hindi dahil sa sintunado, kundi dahil sa pighati. Habang siya’y kumakanta, ang mga luha ay walang tigil sa pag-agos sa kanyang mga pisngi. Ang bawat salita ng kanta ay isang sumbat sa kanyang pagiging anak.

“Sana’y ‘di nagmaliw ang dati kong araw…”

Tumigil ang mga tao. Una, dahil sa ganda ng kanyang boses. Ikalawa, dahil sa kanyang sinisigaw na sakit.

Pagkatapos ng isang kanta, nagsalita siya. “Ang pangalan ko po ay Mateo. Ang Nanay Elia at Tatay Lando ko po ay nasa ospital ngayon, nag-aagaw-buhay. Pareho silang may kanser. Tinalikuran sila ng mga kapatid ko dahil pabigat daw sila. Hindi po pabigat ang mga magulang! Hindi sila pabigat!”

May mga naghulog ng bente. Singkwenta. Isang daan.

May isang babae, isang bata pang estudyante na may hawak na cellphone, na kinukunan siya ng video. Hindi ito pinansin ni Mateo. Nagpatuloy siya sa pagtugtog. Kinanta niya ang lahat ng kantang alam niya na tungkol sa magulang, sa pagmamahal, sa pamilya.

Tumugtog siya ng apat na oras. Nanghihina ang kanyang mga daliri, paos na ang kanyang boses. Ngunit ang case ng kanyang gitara ay nagkalaman.

Nang bilangin niya ang pera, nakalikom siya ng tatlong libo at limang daang piso.

Tumakbo siya pabalik sa ospital. Ibinigay niya ang pera sa nars. “Heto po. Deposito. Pakiusap, gamutin n’yo na sila.”

Tinanggap ng nars ang pera. Sapat na iyon para maipasok sila sa charity ward at mabigyan ng suwero at oxygen.

Samantala, ang video ng estudyante ay na-upload na sa Facebook.

“ANAK, NAG-BUSKING SA PLASA PARA SA MGA MAGULANG NA MAY CANCER. INIWAN NG MGA KAPATID DAHIL ‘PABIGAT’.”

Sa loob ng anim na oras, ang video ay may isang milyong views na.

Ang video ay pinanood ni Ria Santos, isang sikat na vlogger na may puso para sa mga ganitong kwento. Kinaumagahan, si Ria at ang kanyang team ay nasa probinsya na.

Hinanap nila si Mateo sa plasa. At naroon nga siya ulit, tumutugtog.

“Mateo?” tanong ni Ria, habang naka-record ang kanyang camera.

Tumingala si Mateo, ang mga mata ay mugto.

“Totoo ba ang kwento mo?”

Tumango si Mateo. “Opo. Nasa ospital po sila. Kailangan ko pa po ng pera para sa mga susunod na gamot.”

Sinamahan ni Ria si Mateo sa ospital. Doon, nakita nila sina Lando at Elia, nakahiga sa magkatabing kama sa isang masikip na ward. Mahina na sila, ngunit nang makita si Mateo, pilit silang ngumiti.

“Anak…” bulong ni Elia.

“Inay, ‘Tay… lalaban tayo,” sabi ni Mateo, hinawakan ang kanilang mga kamay. “Hindi ko kayo iiwan.”

Kinapanayam ni Ria ang mag-asawa. Ikinuwento nila ang kanilang buhay. Ang kanilang pagtataguyod sa kanilang mga anak. Ang kanilang pangarap na magkaroon ng masayang pagtanda. At ang pait ng pagtatakwil.

“Masakit,” sabi ni Elia sa camera, habang umiiyak. “Masakit na marinig sa sarili mong anak na pabigat ka. Pero mga anak ko pa rin sila. Mahal ko sila.”

Si Lando ay tahimik lang, ngunit ang kanyang mga mata ay nagsasabi ng lahat.

Ang vlog ni Ria Santos ay sumabog sa internet. Umabot ito sa sampung milyong views sa loob ng isang araw. Nag-trending ito sa buong Pilipinas. Ang hashtag na #HindiSilaPabigat ay naging numero uno.

Ang kwento ay umabot sa mga balita sa TV.

At umabot ito sa Maynila, sa opisina ni Engineer Miguel. Ipinakita sa kanya ng kanyang sekretarya ang video. “Sir… hindi po ba… magulang n’yo ‘to?”

Nabitawan ni Miguel ang kanyang kape. Ang kanyang mukha ay namutla. Ang mga mata ng kanyang mga katrabaho ay nakatutok sa kanya. Ang kanilang mga tingin ay puno ng paghusga.

Sa Canada, si Sarah ay tinawagan ng kanyang mga kaibigang Pilipino. “Sarah, ano ‘to? Totoo ba ‘to? Iniwan n’yo raw ang mga magulang mo?”

Ang kanyang perpektong buhay ay biglang nagkaroon ng malaking lamat. Hindi siya makalabas ng bahay sa kahihiyan.

Bumuhos ang tulong.

Isang foundation ang nagsabi na sasagutin nila ang lahat ng gastos sa pagpapagamot nina Lando at Elia. Ang lokal na ospital, sa hiya na rin siguro, ay inilipat sila sa isang private room. Nagpadala ang mga tao ng pagkain, ng mga damit, ng pera para kay Mateo.

Si Mateo, sa unang pagkakataon sa buhay niya, ay naging isang bayani. Ngunit hindi iyon ang mahalaga sa kanya. Ang mahalaga, ang kanyang Inay at Itay ay may pag-asa na.

Pagkalipas ng isang linggo, nagsimula ang chemotherapy nina Lando at Elia.

At isang hapon, habang si Mateo ay nagbabalat ng mansanas para sa kanyang ina, bumukas ang pinto ng kwarto.

Pumasok si Miguel. Ang kanyang mamahaling polo ay lukot, ang kanyang buhok ay magulo. Sa likod niya ay si Sarah, na halatang kararating lang mula sa Canada, ang mga mata ay namamaga sa kaiiyak.

Tumingin si Lando sa kanyang dalawang anak. Ang kanyang mukha ay matigas na parang bato.

“Itay…” nagsimula si Miguel. “Inay…”

Hindi nagsalita si Elia. Nakatitig lang siya.

Si Mateo ay tumayo, tila handang protektahan ang kanyang mga magulang.

“Patawarin n’yo kami,” sabi ni Sarah, lumuhod sa paanan ng kama ni Elia. “Inay… hindi ko sinasadya… natakot lang ako sa gastos… Patawarin mo ako…”

Si Miguel ay lumapit kay Lando. “Itay. Nagkamali ako. Naging praktikal ako, pero nakalimutan kong maging anak. Ang pera… ang pera… nabulag ako. Patawad, Itay.”

Tiningnan ni Lando si Miguel. “Ang pera, Miguel, ay kinikita. Pero ang magulang, isa lang. Kapag nawala kami, hindi mo na kami mabibili.”

Lalong napaiyak si Miguel.

Si Elia, sa kanyang pagiging ina, ay inabot ang kamay ni Sarah. Hinaplos niya ang buhok nito. “Tumayo ka riyan, anak.”

Tumingin siya kay Miguel. “Lumapit ka, Miguel.”

Lumapit ang dalawa. Si Mateo ay nanatili sa gilid, nanonood.

“Mga anak ko kayo,” sabi ni Elia, ang boses ay mahina ngunit matatag. “Kahit anong sakit ang ibigay ninyo sa akin… sa amin ng Tatay ninyo… mga anak pa rin namin kayo.”

Niyakap nila ang kanilang ina. Si Lando ay nanatiling tahimik, ngunit isang luha ang pumatak mula sa kanyang mata.

Ang pagpapagamot ay mahaba at mahirap. Ngunit sa pagkakataong ito, hindi na sila nag-iisa.

Ang tatlong anak ay naghati-hati sa pagbabantay. Si Miguel ang gumagastos para sa mga dagdag na pangangailangan na hindi sakop ng foundation. Si Sarah ang personal na nag-aalaga kay Elia, pinupunasan, binibihisan. Si Mateo ang laging naroon, tumutugtog ng gitara sa labas ng kwarto, nagbibigay ng pag-asa hindi lang sa kanyang mga magulang, kundi pati sa ibang mga pasyente.

Ang cancer ay isang malupit na kalaban. Ngunit ang pagmamahal na muling nabuo sa pamilyang iyon ay mas malakas.

Lumipas ang isang taon.

Sina Lando at Elia ay nasa remission. Ang cancer ay hindi pa tuluyang nawawala, ngunit ito ay kontrolado. Nakatira na sila ngayon sa isang maliit ngunit disenteng apartment na inuupahan nina Miguel at Sarah.

Si Mateo ay nakatira kasama nila. Naging regular na musikero siya sa isang kilalang cafe sa bayan—ang kanyang musika, na dating walang halaga, ay naging simbolo na ng pag-asa. Ang kanyang viral video ang nagbigay sa kanya ng karera.

Isang hapon, nakaupo sina Lando at Elia sa kanilang munting balkonahe, pinapanood ang paglubog ng araw. Si Lando ay may buhok na ulit, kahit paano. Si Elia, na naka-bandana pa rin, ay masigla na.

Hinawakan ni Lando ang kamay ni Elia. “Sabi ko sa’yo, Elia ko… sabay tayo.”

Ngumiti si Elia. “Oo, Lando. Sabay tayo. At kasama natin ang mga anak natin.”

Mula sa loob ng bahay, narinig nila ang malambing na tunog ng gitara ni Mateo. Tumutugtog siya, hindi na ng malulungkot na kanta, kundi ng isang masayang himig.

Ang dalawang nakatatandang anak ay natuto sa pinakamapait na paraan. Ang pera at ang “praktikal” na buhay ay walang halaga kung sa huli, ang pamilya mo na ang nawala.

Ang mag-asawang Lando at Elia ay hindi tinalikuran ng Diyos. Ginamit Niya ang kanilang bunso, ang “pabigat” at “walang kwentang” anak, para ipamukha sa mundo, at sa dalawa pa nilang anak, na ang tunay na halaga ay hindi nasusukat sa pera. Ito ay nasusukat sa pagmamahal na handang lumaban, kahit na ang buong mundo ay tila sumusuko na.

Hindi sila pabigat. Sila ay mga magulang. At iyon, higit sa lahat, ang kanilang pinakadakilang yaman.

(Wakas)

Para sa iyo na nagbasa ng kwentong ito, naniniwala ka ba na may kasalanan din ang mga magulang kung bakit nagkaganito ang kanilang mga anak, o ang pagiging “praktikal” ba ay sapat na dahilan para talikuran ang mga taong nagpalaki sa iyo sa oras ng kanilang pangangailangan? Ano ang gagawin mo kung ikaw si Mateo?

Mag-iwan ng iyong komento sa ibaba.