HINDI KO KAILANMAN IKINAHIYA ANG TATAY KONG SAPATERO —
DAHIL ANG MGA KAMAY NIYANG SANAY MAGTAHI NG SAPATOS,
AY SIYANG MGA KAMAY NA TUMAHI NG PANGARAP KO.
Ako si Leo, anak ni Mang Andoy, ang sapaterong kilala sa kanto namin.
Tuwing umaga, bago pa sumikat ang araw, maririnig mo na ang tunog ng martilyo’t karayom sa aming maliit na tindahan.
“Tok! Tok! Tok!”
Tanda na muling nag-umpisa si Tatay sa pagtatahi ng mga sapatos na sira —
mga sapatos na pag-aari ng mga taong may kakayahang bumili ng bago,
habang siya, wala ni sariling sapatos na matinong maisuot.
ANG MGA PANLALAIT
Bata pa lang ako, pinagtatawanan na nila ako:
“Anak ng sapatero! Kaya pala luma lagi ang sapatos!”
“Hindi ka yayaman diyan, puro pandikit at tali lang ang kayang ibigay ng tatay mo!”
Masakit, oo.
Pero sa bawat tukso, tinitingnan ko lang si Tatay — tahimik, nakayuko, patuloy sa pagtatrabaho.
Hindi niya kailangang sagutin sila, dahil alam kong sa bawat tahi niya,
may kasamang pangarap na maiahon ako sa hirap.
ANG MGA SALITANG HINDI KO MALILIMUTAN
Isang gabi, habang tinutulungan ko siyang magdikit ng talampakan ng sapatos,
nabitawan ko ang pandikit at umiiyak kong sabi:
“Tay, gusto ko pong maging engineer. Pero paano kung hindi ko kayanin?”
Ngumiti siya, sabay haplos sa ulo ko.
“Anak, ang sapatos, kahit ilang beses mapigtas,
puwedeng tahiin ulit.
Gano’n din ang pangarap — kung masira, tahiin mo lang uli, huwag mong bitawan.”
Mula noon, sa tuwing maririnig ko ang tok-tok-tok ng martilyo,
parang tinutunog ng langit ang salitang “kaya mo ’yan.”
ANG ARAW NG GRADUATION
Lumipas ang mga taon.
Dumating ang araw ng pagtatapos ko sa engineering.
Ako ang unang inhinyero sa pamilya namin.
Naka-toga ako, nanginginig sa kaba,
at nakita ko sa pinakadulong upuan si Tatay —
naka-polong kupas, may pandikit pa sa mga daliri,
pero ngumiti nang makita akong tinawag:
“ENGINEER LEO ANDRES DE GUZMAN — CUM LAUDE!”
Umakyat ako sa entablado, pero hindi ko agad kinuha ang diploma.
Humawak muna ako sa mikropono.
ANG TALUMPATI
“Marami po sa atin ang may magulang na nagtatrabaho sa opisina, sa ibang bansa, o sa malalaking kumpanya.
Pero ako po… anak ako ng sapatero.
Habang ang iba gumagawa ng mamahaling sapatos,
ang tatay ko gumagawa ng milagro — araw-araw niyang tinatahi ang pangarap ko.”
Tahimik ang buong auditorium.
May mga umiiyak, may mga nakayuko.
At doon ko siya tinuro — si Tatay.
“Ang mga kamay niyang may kalyo at sugat —
iyan ang tunay na dahilan kung bakit ako nakatayo rito ngayon.
Dahil bawat sapatos na ginawa niya,
may kasamang pag-asa na darating ang araw na ito.”
Bumaba ako ng entablado, lumapit kay Tatay,
at isinabit ko sa kanya ang medalya.
“Tay, hindi lang po kayo sapatero.
Kayo po ang inhinyerong nagtayo ng pundasyon ng buhay ko.”
ANG ARAL
Hindi nasusukat sa puti ng uniporme o sa laki ng sweldo ang dignidad ng isang tao.
Ang tunay na yaman ay ang pusong marunong magsakripisyo at magmahal nang tahimik.
👞
“Ang sapatero, hindi lang nagtatahi ng sapatos —
tinatahi rin niya ang pag-asang minsan ay napunit ng kahirapan.”
